Kiedy państwo potrzebuje zbudować nową drogę, most, szpital lub inne dobro publiczne, może być zmuszone do wywłaszczenia prywatnych nieruchomości w tym celu. Rządy mogą również potrzebować wywłaszczyć prywatny grunt dla celów publicznych w ramach usuwania skutków katastrofy. W takich przypadkach rząd musi ustanowić proces wywłaszczenia i zapłacić za prywatna własność sprawiedliwą wartość rynkową - co powszechnie nazywa się odszkodowanie za wywłaszczenie. Skuteczny proces wypłaty odszkodowania za wywłaszczenie jest ważny z trzech powodów: Pomaga zapobiegać niepotrzebnym opóźnieniom w realizacji projektów; buduje zaufanie między właścicielami gruntów a samorządami; oraz zapewnia, że właściciele gruntów otrzymują sprawiedliwe odszkodowanie, gdy ich własność zostaje im odebrana. Ten artykuł obejmuje wszystko, co należy wiedzieć o odszkodowaniach za wywłaszczenie, jak również kilka przykładów różnych typów programów.
Co oznacza wywłaszczenie?
Wywłaszczenie to proces, w którym rząd przejmuje własność prywatną do użytku publicznego. Może się to odbyć na jeden z dwóch sposobów: rząd może użyć swoich uprawnień eminent domain, aby nabyć ziemię, lub rząd może złożyć ofertę zakupu ziemi. W wielu krajach rząd może zrobić obie te rzeczy. Wywłaszczenie może nastąpić jako część działań związanych z usuwaniem skutków katastrof, jako część projektów infrastrukturalnych, takich jak tamy, autostrady i koleje, a także w przypadku projektów specjalnych, takich jak budowa stadionów na Olimpiadę lub Mistrzostwa Świata. Wywłaszczenie jest często procesem spornym, ponieważ właściciele gruntów często nie zgadzają się co do wysokości odszkodowania, które powinno zostać wypłacone.
Dlaczego wywłaszczenie jest konieczne?
Wywłaszczenie jest konieczne w kilku różnych sytuacjach. Po pierwsze, w przypadkach, gdy rząd potrzebuje ziemi do realizacji projektu publicznego. Jest to powszechnie spotykane przy budowie nowych dróg lub linii kolejowych, gdzie rząd może być zmuszony do przejęcia kawałka ziemi od osoby prywatnej, aby zrealizować projekt. W takich przypadkach wywłaszczenie może być jedyną dostępną opcją ukończenia projektu. Po drugie, zdarzają się sytuacje, w których rząd musi zabrać prywatny grunt w ramach reakcji na katastrofę. Może to oznaczać zajęcie gruntu, aby można było zbudować nową infrastrukturę w celu pomocy ofiarom katastrofy. Może to być również zabranie ziemi znajdującej się zbyt blisko zagrożonej powodzią rzeki, jeziora lub innego naturalnego zagrożenia, aby ludzie mogli być chronieni przed przyszłymi katastrofami.
Skuteczne programy odszkodowań za wywłaszczenie
Kluczem do udanego procesu wywłaszczenia jest zapewnienie, że właściciele właności otrzymają sprawiedliwą rekompensatę za swoje straty. Innymi słowy, rządy muszą uważać, aby nie płacić zbyt mało za grunty, które muszą wywłaszczyć. Jednocześnie muszą uważać, aby nie przepłacić, co może prowadzić do niepotrzebnych kosztów, które można by lepiej przeznaczyć na inne obszary usług publicznych. Najlepszym sposobem zapewnienia właścicielom gruntów właściwego odszkodowania za wywłaszczenie jest skorzystanie z usług niezależnego rzeczoznawcy w celu określenia wartości gruntu. W idealnym przypadku, rzeczoznawca jest bezstronny, nie jest zainteresowany wynikiem procesu i posiada wiedzę na temat rodzaju wywłaszczanego.